PSYCHOLOG – Monika Bosek-Wadas
Drogi Uczniu, gdy…
- Masz problem z uczeniem się, koncentracją, motywacją…
- Czujesz się przeciążony, nie radzisz sobie ze stresem, masz trudności emocjonalne…
- Chcesz rozpoznać swoje mocne i słabe strony, wzmocnić samoocenę…
- Potrzebujesz kogoś, kto pomoże rozwiązać sytuacje konfliktowe…
- Chciałbyś lepiej zrozumieć samego siebie…
- Czujesz się samotny, bezradny… Nie umiesz poradzić sobie z lękiem, smutkiem, złością…
Zasady korzystania z urządzeń ekranowych
wg prof. Mariusza Z. Jędrzejki – pedagoga i socjologa, eksperta w zakresie higieny cyfrowej
1. Brak ekranów do 3. roku życia
Rozwój mózgu w tym okresie wymaga bodźców naturalnych – kontaktu z rodzicami, rówieśnikami i otoczeniem. Urządzenia ekranowe zaburzają ten proces i mogą opóźniać rozwój mowy oraz zdolności poznawczych.
2. Ograniczony dostęp między 4. a 6. rokiem życia
Dziecko w tym wieku powinno poznawać świat poprzez rozmowę, zabawę, czytanie i obserwację. Krótkie, dynamiczne filmiki („shorts”) działają hamująco na rozwój myślenia przyczynowo-skutkowego i koncentracji. Ekrany mogą być obecne wyłącznie w formie wartościowych treści edukacyjnych lub bajek o spokojnej narracji.
3. Smartfon dopiero od ok. 12. roku życia
Telefon nie powinien być „nagrodą” (np. z okazji Pierwszej Komunii). To narzędzie, które wymaga dojrzałości emocjonalnej oraz rozmów o zasadach jego odpowiedzialnego używania.
4. Higiena cyfrowa w placówkach edukacyjnych
Żłobki, przedszkola i szkoły powinny posiadać jednolite reguły ograniczające korzystanie z ekranów. Celem jest ochrona zdrowia psychicznego, fizycznego i społecznego dzieci.
5. Ochrona snu i regeneracji
Nadmierne korzystanie z urządzeń ekranowych skraca czas i pogarsza jakość snu, co ma bezpośredni wpływ na koncentrację, pamięć, odporność oraz ogólny rozwój organizmu.
6. Profilaktyka uzależnień cyfrowych
Długotrwała ekspozycja na bodźce ekranowe prowadzi do przebodźcowania i zmian w strukturze mózgu, porównywalnych z mechanizmami uzależnień. Może skutkować impulsywnością, problemami z regulacją emocji oraz trudnościami w relacjach społecznych.
*Zdrową formą regulacji emocji są różne formy aktywności – ruch, relacje społeczne, zabawa, realizacja zainteresowań, techniki oddechowe.
Limity czasu ekranowego
0–3 lata
❌ Brak ekranów – całkowite unikanie telefonów, tabletów i telewizji.
4–6 lat (przedszkole)
⏱ Maksymalnie 30 minut dziennie
- tylko wartościowe treści, najlepiej wspólnie z rodzicem.
- unikać filmików krótkich, szybkich, dynamicznych.
7–9 lat (wczesna szkoła podstawowa)
⏱ Do 1 godziny dziennie
- pod nadzorem dorosłych, najlepiej w blokach tematycznych (np. edukacja, film familijny).
- obowiązkowe przerwy od ekranu co 20–30 minut.
10–12 lat
⏱ Do 1,5 godziny dziennie
- ekran nie może zastępować aktywności fizycznej, kontaktów rówieśniczych i snu.
- w tym wieku nadal nie zaleca się smartfona osobistego jako głównego narzędzia komunikacji.
13–15 lat
⏱ Do 2 godzin dziennie (czas wolny)
- dodatkowo czas edukacyjny przy komputerze (np. praca domowa) nie wlicza się w limit, ale powinien być planowany z przerwami.
- ważna kontrola korzystania z social mediów i gier online.
16–18 lat
⏱ Do 3 godzin dziennie (czas wolny)
- młodzież powinna umieć samodzielnie planować balans między nauką, odpoczynkiem a aktywnością w sieci.
- priorytetem pozostaje sen: min. 8 godzin na dobę, bez ekranów na godzinę przed snem.
Kontakt przez dziennik Librus i kontakt telefoniczny 25 7943680
Czego potrzebuje nastolatek?
- Potrzebuje miłości
Twój dorastający syn czy córka nadal potrzebują twojej uwagi i opieki, miłości.
- Nastolatek potrzebuje prywatności
W okresie dojrzewania młody człowiek ma swoje tajemnice, martwi się o swój wygląd, niepokoją go dziwne myśli i uczucia. Szanuj jego terytorium, bądź otwarty na rozmowę, zaakceptuj to, kiedy nie chce z Tobą rozmawiać.
- Nastolatek potrzebuje być inny
Ma potrzebę pokazania światu, że dorasta i nie jest już zależny od Ciebie. Chce być oryginalny. Może to oznaczać eksperymentowanie z ubiorem, fryzurą, różnymi zainteresowaniami.
- Nastolatek potrzebuje granic
Twój nastolatek może się uważać za dorosłą osobę, ale sam w głębi duszy wie równie dobrze jak Ty, że nie jest jeszcze gotowy do podejmowania ważnych decyzji. Ustalenie pewnych granic, np. godziny powrotu do domu, wyznaczenie pewnych obowiązków w domu, wspólny wybór szkoły, sprawi, że młody człowiek czuje się bezpiecznie.
- Nastolatek potrzebuje, żeby go wysłuchać
Jeśli chcesz, żeby twoje dziecko Cię słuchało, Ty też daj mu szansę wyrażenia swojego zdania. Pokaż mu, że to co myśli ma dla Ciebie znaczenie, nawet jeśli się nie zgadzasz z tym, co mówi. Próbuj negocjować rozwiązanie, które jest odpowiednie dla obu stron.
Rady dla rodzica nastolatka:
- Wsparcie zamiast walki – nie wchodź w utarczki słowne, rozmawiaj, słuchaj.
- Weź pod uwagę, że nastolatek sam nie jest pewien swojej wartości – nie krytykuj, nie porównuj, mów raczej o swoich obawach, wnioskach.
- Rozmawiaj na tematy ważne dla nastolatka (np. kontaktach rówieśniczych, zainteresowaniach, relacjach damsko-męskich).
- Przypomnij sobie swój okres dorastania – łatwiej będzie zrozumieć zachowania dziecka.
- Akceptuj różne stany emocjonalne, pomóż dziecku sobie z nimi poradzić.
- W relacjach z nastoletnim dzieckiem obniżaj napięcie, wprowadzaj humor.
- Rozmawiaj z dzieckiem o miłości i zauroczeniu, naucz rozróżniać jedno od drugiego.
- Podkreślaj mocne strony dziecka, akcentuj pozytywne zmiany.
Niepokoje i lęki okresu dzieciństwa i adolescencji (dorastania)
PDF – 82KB